Tóm tắt truyện thần thoại Amaterasu trong Thần đạo Nhật

Tóm tắt truyện thần thoại Amaterasu giúp người đọc hiểu rõ hơn về vị nữ thần mặt trời trong văn hóa Nhật Bản. Truyện không chỉ mang yếu tố huyền bí mà còn truyền tải nhiều giá trị tinh thần sâu sắc, thể hiện niềm tin và triết lý sống của người xưa.

Giới thiệu khái quát về tác giả và tác phẩm truyền thuyết về Amaterasu

Câu chuyện thần thoại về Amaterasu xuất phát từ kho tàng cổ tích và truyền thuyết lâu đời của Nhật Bản, không có một tác giả cụ thể mà được lưu truyền qua nhiều thế hệ dưới dạng truyền miệng, sau đó được ghi chép lại trong các văn bản cổ như "Kojiki" (Cổ Sự Ký) và "Nihon Shoki" (Nhật Bản Thư Kỷ). Hai tác phẩm này là những biên niên sử cổ nhất của Nhật Bản, ra đời lần lượt vào năm 712 và 720 sau Công nguyên dưới thời kỳ Nara. Người có công ghi chép và biên soạn “Kojiki” là Ō no Yasumaro (năm sinh và mất không rõ), dựa trên lời kể của người giữ truyền thuyết là Hieda no Are. Trong khi đó, “Nihon Shoki” được biên soạn bởi Hoàng tử Toneri cùng các học giả thời đó.

Amaterasu, hay còn gọi đầy đủ là Amaterasu Ōmikami, là vị thần Mặt Trời, được xem là tổ tiên của Hoàng gia Nhật Bản. Bà là một trong những vị thần quan trọng nhất trong hệ thống thần thoại Shinto. Câu chuyện về Amaterasu không chỉ mang màu sắc huyền thoại mà còn phản ánh niềm tin văn hóa, tín ngưỡng và nguồn gốc quyền lực của Thiên hoàng Nhật Bản. Các phiên bản truyện về Amaterasu xuất hiện nhiều lần trong “Kojiki” và “Nihon Shoki”, chính thức được biên soạn lần đầu vào năm 712 và 720 như một phần của dự án củng cố truyền thống quốc gia và quyền lực hoàng gia.

Tóm tắt chi tiết tác phẩm truyền thuyết về Amaterasu

Truyền thuyết về Amaterasu bắt đầu với câu chuyện về sự ra đời của các vị thần tối cao trong thần thoại Nhật Bản. Từ cặp thần nguyên thủy là Izanagi và Izanami, nhiều vị thần được sinh ra, trong đó có ba vị thần quan trọng nhất: Amaterasu (nữ thần Mặt Trời), Tsukuyomi (thần Mặt Trăng) và Susanoo (thần Bão tố và biển cả).

Sau khi Izanami qua đời, Izanagi thực hiện nghi lễ tắm gội để thanh tẩy cơ thể. Trong quá trình đó, ba vị thần trên xuất hiện từ ba bộ phận khác nhau: Amaterasu sinh ra từ mắt trái, Tsukuyomi từ mắt phải và Susanoo từ mũi. Izanagi trao cho Amaterasu quyền cai quản Thiên giới (Takamagahara), biểu tượng cho ánh sáng và sự sống. Tsukuyomi được giao cai quản ban đêm, còn Susanoo nhận nhiệm vụ cai quản đại dương và giông bão.

Tuy nhiên, Susanoo nổi tiếng với tính cách nóng nảy, hỗn loạn và thường gây rắc rối. Dù được giao trọng trách, Susanoo lại từ chối thực hiện nhiệm vụ và thay vào đó gây ra nhiều hỗn loạn ở Thiên giới. Trước khi rời đi, Susanoo muốn nói lời từ biệt với Amaterasu. Nữ thần ban đầu nghi ngờ và cảnh giác, song sau một cuộc thi đấu thần thánh để chứng minh ý định của mình, Susanoo được Amaterasu tin tưởng.

Tuy nhiên, sau đó Susanoo lại tiếp tục có những hành vi phá hoại nghiêm trọng: phá hoại ruộng lúa của Amaterasu, ném xác ngựa chết vào phòng dệt vải thiêng khiến các nữ thần hầu gái bị thương, làm tổn hại nghi lễ và không gian linh thiêng của Thiên giới. Quá đau buồn và tức giận, Amaterasu quyết định ẩn mình trong hang động thiêng gọi là Amano-Iwato, khiến cả thế giới chìm vào bóng tối. Thiếu vắng ánh sáng Mặt Trời, vạn vật héo úa, các vị thần và con người đều rơi vào tuyệt vọng.

Các vị thần trên Thiên giới vô cùng lo lắng và cùng nhau nghĩ ra kế để dụ Amaterasu ra khỏi hang. Họ tổ chức một nghi lễ linh thiêng và náo nhiệt trước cửa hang với sự góp mặt của nữ thần vui vẻ Ame-no-Uzume. Nữ thần này nhảy múa kỳ lạ và gợi cảm, khiến các vị thần khác cười vang. Tiếng cười rộn ràng lan xa, khiến Amaterasu tò mò và khẽ mở cửa hang để nhìn ra ngoài.

Ngay lúc đó, thần Ame-no-Tajikarao nhanh chóng kéo Amaterasu ra khỏi hang và các vị thần khác lập tức dùng một tảng đá lớn chặn cửa hang lại để ngăn bà quay trở vào. Khi Amaterasu ra ngoài, ánh sáng lại tràn ngập thế gian, sự sống hồi sinh, trật tự được lập lại. Nhận thấy hậu quả của sự vắng mặt của mình, Amaterasu quyết định quay lại cai quản Thiên giới. Susanoo sau đó bị trục xuất khỏi Thiên giới vì những hành động hỗn loạn của mình.

Sau khi bị đày xuống trần gian, Susanoo chuộc lỗi bằng hành trình tiêu diệt con quái vật Yamata no Orochi – một con rắn tám đầu khổng lồ đe dọa vùng đất Izumo. Sau khi giết chết Orochi, Susanoo lấy được thanh kiếm thần Kusanagi-no-Tsurugi trong đuôi của con rắn và dâng lên Amaterasu như một vật chuộc lỗi. Đây cũng là một trong ba bảo vật linh thiêng của Nhật Bản, cùng với gương thần Yata no Kagami và ngọc Yasakani no Magatama, biểu trưng cho quyền lực và tính chính danh của Hoàng gia.

Kể từ đó, Amaterasu tiếp tục trở thành biểu tượng linh thiêng trong tín ngưỡng Thần đạo, được tôn kính tại đền Ise – ngôi đền linh thiêng nhất Nhật Bản. Bà cũng được xem là tổ tiên của Thiên hoàng đầu tiên – Jimmu, nhấn mạnh nguồn gốc thần thánh và sự chính danh của vương triều Nhật Bản. Hệ thống các vị thần trong truyện không chỉ phản ánh quan điểm vũ trụ quan của người Nhật cổ, mà còn cho thấy cách họ lý giải tự nhiên, thời tiết, và nguồn gốc quốc gia bằng ngôn ngữ biểu tượng và huyền thoại.

Câu chuyện về Amaterasu, với yếu tố thần thoại sâu sắc, phản ánh sự cân bằng giữa ánh sáng và bóng tối, trật tự và hỗn loạn, công lý và chuộc lỗi. Nó khẳng định vai trò trung tâm của nữ thần Mặt Trời trong vũ trụ quan Nhật Bản và ảnh hưởng sâu rộng đến văn hóa, tín ngưỡng cũng như hệ thống chính trị hoàng gia kéo dài suốt nhiều thế kỷ. Truyện không chỉ là một tác phẩm truyền thuyết, mà còn là cội nguồn của bản sắc dân tộc và niềm tin tâm linh trong văn hóa Nhật.

Qua việc tóm tắt truyện thần thoại Amaterasu, ta thấy được sự quan trọng của ánh sáng, lòng bao dung và tinh thần đoàn kết. Truyện là một phần không thể thiếu trong kho tàng văn hóa Nhật Bản, góp phần làm phong phú thêm thế giới thần thoại phương Đông.

 Khám phá thêm: Tóm tắt truyện thần thoại Nữ Oa dựng trời vá trời cảm động

Khám phá thêm: Tóm tắt truyện thần thoại Bàn Cổ và nguồn gốc vũ trụ